en
vi
Hợp nhất báo cáo tài chính IFRS là một bước đi quan trọng, giúp doanh nghiệp tiêu chuẩn hóa quy trình kế toán và báo cáo tài chính, tạo ra một ngôn ngữ kế toán chung để giao tiếp và so sánh hiệu quả trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, việc chuyển đổi sang tiêu chuẩn quốc tế IFRS đòi hỏi sự chuẩn bị và cải tổ toàn diện, từ kiến thức, quy trình, đến hệ thống thông tin và nhân lực.
Mục tiêu của hợp nhất báo cáo tài chính chuẩn IFRS
IFRS là tập hợp các chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế được ban hành bởi International Accounting Standards Board (IASB). Mục tiêu của IFRS là tạo ra một ngôn ngữ kế toán chung toàn cầu, giúp các doanh nghiệp và cơ quan tài chính có thể hiểu và so sánh thông tin tài chính một cách dễ dàng và nhất quán. Việc IFRS được công nhận rộng rãi trên toàn cầu cho thấy sự thừa nhận về tính quốc tế và tầm quan trọng của chuẩn mực này trong việc cải thiện tính minh bạch và đáng tin cậy của thông tin tài chính trong cộng đồng kinh tế toàn cầu.
Các bước chuyển đổi báo cáo tài chính chuẩn IFRS
Xác định năm bắt đầu chuyển đổi báo cáo tài chính IFRS.
Bước quan trọng đầu tiên trong quá trình chuyển đổi BCTC là doanh nghiệp cần xác định năm bắt đầu chuyển đổi. IFRS 1 – Lần đầu áp dụng IFRS yêu cầu trình bày thông tin so sánh cho BCTC chuyển đổi lần đầu tiên. Doanh nghiệp phải chuẩn bị dữ liệu trước ít nhất một năm kể từ năm bắt đầu trình bày báo cáo tài chính theo IFRS. BCTC được lập lần đầu theo IFRS của doanh nghiệp phải bao gồm: báo cáo tình hình tài chính, báo cáo thu nhập toàn diện, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu và các báo cáo có liên quan.
Xác định sự khác biệt trong các khoản mục báo cáo tài chính chuẩn IFRS
Xác định sự khác biệt trong các khoản mục BCTC là bước phức tạp khi chuyển đổi. Rà soát Bảng cân đối kế toán và Báo cáo kết quả kinh doanh theo VAS hoặc kiểm tra chi tiết từng khoản mục trên Bảng cân đối thử là phương pháp tiếp cận tốt nhất. Sau khi xác định các khoản mục khác biệt, doanh nghiệp thu thập dữ liệu và điều chỉnh qua hai bước. Đầu tiên, thu thập tất cả các bút toán ghi nhận theo VAS liên quan đến các khoản mục khác biệt với IFRS từ thời điểm ban đầu đến ngày báo cáo. Sau đó, xác định cách ghi nhận các giao dịch theo IFRS và tính tổng giá trị điều chỉnh cho từng khoản mục trên BCTC theo IFRS.
Chuẩn bị bảng tổng hợp các điều chỉnh
Để chuẩn bị một file excel tổng hợp các điều chỉnh, cần bao gồm bút toán đảo ngược các giao dịch đã ghi nhận theo VAS và bút toán mới ghi nhận lại theo IFRS. Các bút toán đảo ngược các giao dịch theo VAS chỉ là bút toán ghi ngược lại các bút toán gốc. Các bút toán ghi nhận vào Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của các kỳ trước đã kết chuyển vào số dư Lợi nhuận chưa phân phối của kỳ hiện tại và không được ghi nhận và đảo ngược vào báo cáo thu nhập toàn diện của kỳ hiện tại.
Lập báo cáo tài chính chuẩn IFRS
Sau khi có Bảng cân đối thử theo IFRS, kế toán viên đã lập được BCTC theo IFRS với các lưu ý: phân loại khoản ngắn hạn và dài hạn theo tính thanh khoản, theo IAS 1 phải trình bày hai phần Báo cáo lãi hoặc lỗ từ hoạt động kinh doanh và Báo cáo thu nhập toàn diện riêng biệt. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cần thấu chi ngân hàng trong Tiền và các khoản tương đương tiền. Báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu phải được lập riêng. Thuyết minh BCTC cần cung cấp thông tin để người sử dụng đánh giá mục tiêu, chính sách và quản lý vốn.
Những nội dung doanh nghiệp cần chuẩn bị khi chuyển đổi báo cáo tài chính chuẩn IFRS
Xem thêm: Doanh nghiệp cần cân nhắc những gì khi chuyển đổi IFRS
Chuyển đổi theo Chuẩn mực IFRS 1 – Lần đầu áp dụng IFRS
Doanh nghiệp cần xây dựng quy trình tuân thủ các hướng dẫn của chuẩn mực này. Việc chuyển đổi dữ liệu cần phải tuân theo quy trình từng bước và đòi hỏi thời gian đủ dài để chuẩn bị các nội dung liên quan. Do đó, doanh nghiệp nên tận dụng các chuyên gia về Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IFRS) để được tư vấn và hỗ trợ thực hiện nội dung này một cách chính xác và hiệu quả nhất.
Cải thiện hiểu biết cho các nhân sự liên quan
Doanh nghiệp cần thực hiện đào tạo không chỉ cho nhân viên bộ phận kế toán mà còn bao gồm cả Ban giám đốc và các cán bộ quản lý chủ chốt. Điều này đảm bảo họ có sự phối hợp tốt với bộ phận kế toán khi được yêu cầu cung cấp hoặc giải trình các thông tin và dữ liệu liên quan đến IFRS. Điều này giúp cung cấp cho họ kiến thức và kỹ năng cần thiết để áp dụng IFRS một cách hiệu quả trong công việc hàng ngày.
Tổ chức lại và nâng cấp hệ thống thông tin kế toán
Việc lập BCTC theo IFRS có nhiều khác biệt về ghi nhận, đo lường giá trị, trình bày và công bố thông tin so với các chuẩn mực hiện tại. Do đó, doanh nghiệp cần rà soát và thực hiện những thay đổi (nếu cần) đối với các nội dung của hệ thống thông tin kế toán để đảm bảo tính phù hợp và ổn định khi chính thức áp dụng IFRS.
Điều chỉnh các điều khoản trong hợp đồng kinh tế với các đối tác
IFRS có những yêu cầu khắt khe về việc xác định trách nhiệm chuyển giao hàng hóa hoặc hoàn thành dịch vụ. Do đó, doanh nghiệp cần rà soát lại các hợp đồng với nhà cung cấp và khách hàng và đối chiếu với các yêu cầu liên quan đến hợp đồng của IFRS để thực hiện các điều chỉnh phù hợp.
Dự trù trước các ảnh hưởng tiêu cực (nếu có) đến các chỉ số tài chính
Trước khi chuyển đổi BCTC sang Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IFRS), doanh nghiệp cần dự trù trước các ảnh hưởng tiêu cực (nếu có) đến các chỉ số tài chính và lập kế hoạch phản ứng phù hợp để đối phó với tình huống này. Tài sản có thể bị suy giảm giá trị do bị đánh giá lại theo giá trị hợp lý. Chỉ số thanh toán không đảm bảo do khi chuyển đổi sang IFRS, một số dòng tiền trong báo cáo tài chính có thể thay đổi. Ngoài ra, doanh thu có thể bị suy giảm khi ghi nhận theo chính sách kế toán mới do các nguyên tắc ghi nhận doanh thu trong IFRS có thể khác so với các nguyên tắc trước đó.
Để áp dụng IFRS trong thời gian tới thành công đòi hỏi người lãnh đạo phải xác định tầm nhìn, chiến lược và xây dựng cho mình một lộ trình triển khai bài bản và chỉn chu. Việc lựa chọn một giải pháp ERP được nhiều doanh nghiệp lớn tin dùng và triển khai thành công chính là bí quyết mà mỗi doanh nghiệp cần lưu ý trong quá trình thực hiện.
Xem thêm: Lộ trình chuyển đổi chuyển đổi báo cáo tài chính chuẩn quốc tế IFRS tại Việt Nam
Nguồn Hiệp hội kế toán và kiểm toán Việt Nam
